Czy mieszkańcy bloków skorzystają na prawie 5 mln zł, które dostała spółdzielnia?

Kilkukrotnie już pisaliśmy o rekompensacie z budżetu państwa, którą Andrychowska Spółdzielnia Mieszkaniowa dostała na pokrycie wzrostu kosztów wytwarzania ciepła. Wyniosła ona blisko 5 mln zł. Była prezes zarządu ASM zapewniała, że te pieniądze zostaną rozliczone z mieszkańcami, co odczują oni pod względem finansowym. Na razie jednak nie zauważyli oni żadnych zmian. Dlaczego?

Bloki w Andrychowie zarządzane przez ASM są ogrzewane z różnych źródeł. Do 48 budynków ciepło płynie z dwóch spółdzielczych kotłowni. Dla pozostałych 19 jest kupowane od spółki AEC, czyli andrychowskiej elektrociepłowni. Nie pozostaje to bez znaczenia dla kosztów centralnego ogrzewania w budynkach z obydwu tych grup, choć – jak podkreśla nowy prezes zarządu spółdzielni Tomasz Mikołajek, są też inne czynniki, które na to wpływają.

- Każdy budynek ma swoją charakterystykę energetyczną, każdy zużywa energię na innym poziomie i jest według tego rozliczany. Z kolei zużycie ciepła zależy między innymi od długości sezonu grzewczego, pogody, sposobu zachowania się mieszkańców (czyli oszczędzania energii). Wystarczy też nie przegrzewać lokali, by powstały realne oszczędności. I tak się stało w tym roku, czego efektem są nadpłaty na centralnym ogrzewaniu – zapewnia prezes.

Gdy niedawno mieszkańcy dostali roczne rozliczenia kosztów przekonali się jednak, że – niezależnie od tego, w którym budynku zlokalizowane są ich mieszkania, wyliczono im znaczne nadwyżki za ciepło i niedopłaty za ogrzanie wody (pisaliśmy o tym tutaj). – Jest dużo czynników, które mają wpływ na koszty centralnego ogrzewania, natomiast zupełnie inaczej jest z ciepłą wodą. W tym przypadku koszt wynika wprost z ceny jednostkowej energii, jaka jest potrzebna do podgrzania 1 metra sześciennego wody. Ciepła woda dostarczana jest przez 12 miesięcy w roku, cały czas w jednakowym standardzie temperatury – tłumaczy Tomasz Mikołajek.

A co z otrzymaną przez ASM kwotą prawie 5 mln zł? Dlaczego mieszkańcy nie odczuli tego zastrzyku gotówki w rozliczeniach za rok 2022? Jak wyjaśnia prezes Tomasz Mikołajek, 17 października minionego roku weszły w życie przepisy, które umożliwiły spółdzielni otrzymanie rekompensaty z tytułu wzrostu kosztów wytwarzania ciepła. Mechanizm wparcia polega na przyznaniu dodatku w wysokości około 40 procent różnicy kosztów węgla zakupionego w roku 2022, w odniesieniu do cen z lat poprzednich.

- Ale bardzo ważną kwestią jest tutaj proces technologiczny. Opał ten zużywamy w roku bieżącym. Korzystamy z niego teraz. Ponieważ środki finansowe zostały przekazane na konto spółdzielni w 2023 roku, to zgodnie z ustawą zostaną rozliczone w kosztach wytworzenia ciepła w roku bieżącym. Czyli ta rekompensata będzie uwzględniona w kosztach rozliczenia energii za rok 2023. Koszt powstaje wtedy, kiedy – kolokwialnie mówiąc - węgiel zostanie zużyty w kotle – mówi Tomasz Mikołajek.

Jak zaznacza prezes, inna jest sytuacja mieszkańców tych budynków, do których ciepło dostarcza elektrociepłownia. Ona również korzysta z rządowego systemu wparcia, ale na podstawie innych przepisów niż spółdzielnia. - Tarcza Energetyczna spowodowała, że dostawca ciepła, czyli AEC, rozliczał energię z uwzględnieniem mechanizmu „rekompensaty do ceny średniej”. W związku z powyższym, w tym systemie faktury za ciepło uwzględniały już rządowy program wsparcia - podkreśla prezes.

Czy w takim razie mieszkańcy bloków ogrzewanych przez ciepło ze spółdzielczych kotłowni mogą liczyć na obniżenie w tym roku zaliczek na ogrzewanie? – Nie odpowiem na to pytanie teraz. Analizujemy ten temat. Po pierwsze, to 5 mln zł to dodatek na pokrycie części kosztów w roku 2023, które nie będą w skali spółdzielni na poziomie tych z roku poprzedniego. Oprócz tego, że spółdzielnia prowadzi gospodarkę cieplną (wytworzenie ciepła), musi też modernizować system ciepłowniczy oraz kotłownie. Możemy zatem rozliczyć pomiędzy mieszkańców te 5 mln zł, ale w momencie konieczności przeprowadzenia remontu kotłowni będziemy musieli podnieść znacząco zaliczkę na centralne ogrzewanie – tłumaczy prezes. Jak dodaje, spółdzielnia musi jeszcze w tym roku nabyć kolejną partię opału, zarówno na ten rok, jak i na kolejny, bowiem takie zakupy robi się z mniej więcej półrocznym wyprzedzeniem.

- Trzeba jednak zauważyć, że wszystkie środki finansowe związane z gospodarką cieplną są rozliczane zgodnie z prawem energetycznym, czyli do zera, jak każde medium. Nie ma takiej możliwości, żeby spółdzielnia te 5 mln zł przeznaczyła na przykład na remonty budynków. To są środki do rozliczenia w cieple. Myślę, że czas na bardziej precyzyjne wypowiedzi z zakresu rozliczeń energii nadejdą w czerwcu – twierdzi Tomasz Mikołajek.

Foto: Edyta Łepkowska