Pleśń w domu to zagrożenie dla zdrowia i budynku - jak ją usunąć?

Powody, przez które pleśń pojawia się w domu

Podstawą do pojawienia się pleśni w domu jest wilgoć. Jeżeli w mieszkaniu panuje zbyt duża wilgotność, a do tego w budynku jest słaba wentylacja, wówczas stwarzają się idealne warunki dla rozwoju grzyba. Bardzo często powodem niebezpiecznych dla zdrowia wykwitów są nieszczelności w dachach, rurach, rynnach czy też pośpiech podczas prac budowlanych i remontowych. W momencie, gdy np. stawiane fundamenty nie dostaną zalecanego czasu na wyschnięcie i rozpocznie się kolejny etap prac, wówczas skrapla się para wodna, która gromadzi się i wywołuje coraz większą wilgoć. Kolejną przyczyną powstawania pleśni, jest brak odpowiedniej izolacji termicznej spowodowany doborem nieodpowiednich materiałów budowlanych dla danego projektu.

Co jednak w przypadku kiedy wszystkie powyższe warunki zostały spełnione - mamy odpowiednią wilgotność w mieszkaniu (od 30-65%), materiały do budowy zostały skrupulatnie dobrane do projektu, a każda pomalowana ściana miała wystarczający czas na to aby wyschnąć? Niestety pleśń może pojawić się nagle i to przez zwykłe obowiązki jakie wykonywane są na co dzień w każdym domu. Pranie, prasowanie, gotowanie, sprzątanie, to z pozoru niewinne czynności, które mogą sprzyjać rozwojowi pleśni. Podczas tych zadań generowana jest duża ilość pary wodnej. Z tego powodu tak istotne jest wietrzenie pomieszczeń, które usprawnia cyrkulację powietrza i zapobiega podwyższaniu się poziomu wilgotności. Jeżeli jednak wietrzenie pokoi nie pomaga, a poziom wilgotności przewyższa 65% w pomieszczeniach, najprawdopodobniej wentylacja budynku nie jest odpowiednia.

Pleśń w domu, a zdrowie domowników

Kaszel, bóle głowy, stałe problemy z zatokami, choroby układu oddechowego, osłabiona odporność, astma i alergie. To tylko niektóre schorzenia, które mogą pojawić się przez grzyby lub być przez nie potęgowane. Mieszkanie, w którym rozwija się pleśń stanowi bardzo niebezpieczne miejsce dla każdego domownika. Produkowane przez grzyby mykotoksyny są groźne dla kobiet w ciąży, mogą prowadzić do dysfunkcji nerek, często są to substancje rakotwórcze i mutagenne, gdyż hamują syntezę DNA oraz powodują zmiany w metabolizmie RNA.

Nie dość, że pleśń w domu tworzy nieestetyczne wzory na ścianach, to przede wszystkim ma ona bardzo negatywny wpływ na zdrowie i funkcjonowanie całego organizmu. Z tego powodu tak ważne jest, aby nie ignorować pojawienia się grzyba w użytkowanym budynku.

Grzyb na ścianie - jak się go skutecznie pozbyć?

To jak szybko usuniemy pleśń w domu zależy od wielkości grzyba i stadium jego rozwoju. Na samym początku walki z niebezpiecznymi mykotoksynami, które zaatakowały budynek, warto spróbować prostych i łatwo dostępnych metod, które sprawdzą się wtedy gdy niebezpieczne dla zdrowia grzyby są kwestią powierzchowną.

Zanim jednak podejmiemy się jakichkolwiek działań by zlikwidować pleśń, należy odpowiednio się przygotować. Co to oznacza? Bardzo ważne jest zadbanie o to by zaopatrzyć się w maseczkę ochronną na twarz oraz rękawiczki. Pracę polegającą na usuwaniu pleśni należy wykonywać przy otwartych oknach oraz w czasie gdy nie ma pozostałych domowników w pomieszczeniu.

Do domowych sposobów walki z grzybem na ścianach należą metody, takie jak:

Soda z wodą

Od dawna soda oczyszczona stanowi podstawowy produkt wykorzystywany w domu do zadań specjalnych, jeśli chodzi m.in o czyszczenie różnorodnych powierzchni. Dzięki temu, iż soda posiada właściwości przeciwgrzybiczne i antybakteryjne może okazać się substancją pomocną w likwidowaniu pleśni oraz eliminacji plam, jakie grzyby zostawiły na ścianach i meblach.

Przygotowanie roztworu:

1. Załóż rękawiczki i maseczkę ochronną.
2. Do 250 ml letniej wody dodaj 3 łyżki stołowe sody oczyszczonej.
3. Przelej mieszaninę do butelki z dozownikiem.
4. Rozpyl roztwór wody z sodą na miejsce gdzie pojawiła się pleśń.
5. Pozostaw przygotowaną substancję na około 2 godziny.
6. Przetrzyj kilkakrotnie miejsce z pleśnią za pomocą wilgotnej gąbki/ściereczki/szczoteczki.
7. Nie zastawiaj oczyszczonego miejsca z pleśni dopóki całkowicie nie wyschnie.
8. Wyrzuć przedmioty, którymi ścierana była pleśń na ścianie i meblach.

Dodatkowo, w celu pozbycia się brzydkiego zapachu można przygotować więcej mieszaniny wody i sody oczyszczonej, a następnie przelać roztwór do kilku mniejszych naczyń i rozstawić je w pomieszczeniu, w którym pojawił się grzyb. Dzięki temu, iż soda pochłania zapachy może wspomóc usunięcie nieprzyjemnych zapachów pleśni.

Biały ocet

Podobnie jak soda oczyszczona, ocet stanowi częste wyposażenie kuchni. Jest to produkt tani, łatwo dostępny i przede wszystkim bezpieczny. Często wykorzystywany do zadań kulinarnych posiada właściwości grzybobójcze.

Ocet kontra pleśń na ścianie - krok po kroku:

1. Załóż rękawiczki i maseczkę ochronną.
2. Nierozcieńczony biały ocet, np. ocet jabłkowy przelej do butelki z atomizerem.
3. Rozpyl ocet na miejsca gdzie pojawił się grzyb.
4. Odczekaj 10 minut, a następnie przetrzyj kilka razy powierzchnię, którą chcesz oczyścić.
5. Nie zasłaniaj niczym problematycznego miejsca z pleśnią - niech wyschnie.
6. Wyrzuć użyte ściereczki/gąbki, którymi czyściłeś miejsce zainfekowane przez pleśń.
7. Powtarzaj powyższe czynności co dwa dni, przez około dwa tygodnie.

Ocet jest substancją o bardzo wyraźnym i mało przyjemnym zapachu. Przez pierwsze kilka minut po rozpyleniu octu na czyszczoną powierzchnię jego zapach jest drażliwy, jednak po kilku minutach - ulotni się i będzie niewyczuwalny.

Wybielacz

W porównaniu do poprzednich metod, które bywają pomocne w walce z grzybem na ścianach czy meblach - wybielacz jest rozwiązaniem najmocniejszym. Wybielacz, to środek chemiczny, który w składzie ma wodę utlenioną lub podchloryn sodu. Produkt ten najczęściej stosuje się do odplamiania tkanin czy też czyszczenia urządzeń sanitarnych. Co najważniejsze, wybielacze mają właściwości bakteriobójcze, dlatego często stosowane są w celu usuwania pleśni.

Jak postępować z wybielaczem by zlikwidować grzyba na ścianach?

1. Załóż rękawiczki i maseczkę ochronną.
2. Napełnij wodą miskę o średniej wielkości.
3. Wlej 5 zakrętek wybielacza do wody.
4. Przygotuj dużą gąbkę, a następnie zamocz ją w przygotowanej mieszaninie i wykręć ją.
5. Przykładaj gąbkę do miejsc gdzie pojawiła się pleśń i “odsączaj ją”.
6. Nalej czystą wodę i zamocz w niej nową gąbkę.
7. Przetrzyj porządnie zainfekowane i wcześniej oczyszczone wybielaczem powierzchnie.
8. Wyrzuć użyte do czyszczenia pleśni ze ścian/mebli - gąbki.

Udało się? Jeśli któraś z metod spowodowała trwałe usunięcie pleśni ze ścian, podłóg i mebli, to kolejnym ważnym krokiem jest zabezpieczenie powierzchni oczyszczonej z grzyba. Do tego celu najlepiej wykorzystać farby zawierające substancje, które uniemożliwiają rozwój pleśni i minimalizują prawdopodobieństwo ich ponownego pojawienia się. Są to np. farby posiadające w składzie srebro.

W sytuacji gdy żadna z powyższych metod nie przynosi zadowalających efektów i pojawiają się nowe wykwity pleśni, to najprawdopodobniej grzyb znajduje się w dalszych strukturach, aniżeli wierzchnia warstwa ściany. W takiej sytuacji należy pozbyć się całego obszaru występowania grzyba. Konieczne jest skucie miejsca gdzie pojawia się pleśń oraz zlikwidowanie tynku w promieniu ok. 1 metra od miejsca jego występowania. Co więcej oczyszczoną poprzez skucie powierzchnię należy zabezpieczyć specjalnymi preparatami grzybobójczymi.

Jeżeli obawiamy się, iż nie poradzimy sobie w usunięciu grzyba, warto skontaktować się z doświadczonymi osobami/firmami, które na co dzień zajmują się walką z pleśnią w domu. Pleśń jest bardzo niebezpieczna dla zdrowia wszystkich domowników i użytkowników danego budynku, dlatego tak ważna jest jej skuteczna eliminacja!

Jak zabezpieczyć budynek przed pleśnią?

Działania zapobiegawcze to najlepsze rozwiązania, które pomogą ustrzec nas przed pojawieniem się pleśni w domu. Z tego powodu najistotniejszą rzeczą jest zapewnienie prawidłowej wentylacji, dzięki której w danym budynku wilgoć nie przekroczy dopuszczalnych norm. Kolejnym krokiem, który może wspomóc nas i zabezpieczyć przed pojawieniem się wykwitów grzyba są nawiewniki okienne. Za pomocą tych elementów w pomieszczeniach odbywa się swobodna cyrkulacja powietrza, nawet wtedy gdy okna są zamknięte. Regularne czyszczenie mieszkania, a przede wszystkim newralgicznych na wilgoć miejsc, jak piwnica, łazienka to ważne działania, które przy użyciu grzybobójczych substancji do czyszczenia zapobiegną powstawaniu pleśni. Kolejnymi prostymi działaniami zapobiegającymi pojawieniu się grzybów jest:

• pamiętanie o włączeniu okapu podczas gotowania lub/i uchylenia okna,
• wietrzenie pomieszczeń,
• dbanie o prawidłową temperaturę w pokojach - około 20 stopni Celsjusza,
• suszenie prania przy uchylonym oknie lub wystawienie go na zewnątrz,
• nie ignorowania pojawienia się kaszlu, problemów układu oddechowego i innych dolegliwości u siebie oraz pozostałych domowników,
• zwracanie uwagi na stan ścian, czy nie pojawiły się na nich grzyby, w szczególności w miejscach gdzie wilgotność może się wahać, jak np. piwnica czy łazienka.

Rekuperacja a likwidacja pleśni

Coraz popularniejszym rozwiązaniem staje się montaż wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepła. Rekuperacja, jest to specjalny system, którego celem jest wymiana brudnego oraz zużytego powietrza w pomieszczeniach na czyste i świeże, przy jednoczesnym odzyskaniu części zgromadzonego już ciepła.

Za główne zalety systemów rekuperacji wyznacza się to, iż:

• pozwalają na utrzymanie odpowiedniego poziomu wilgotności w budynku,
• zapobiegają powstawaniu pleśni w domu,
• eliminują nieprzyjemne zapachy z powietrza, powstające np. podczas gotowania,
• filtrują powietrze, przez co nie są potęgowane problemy alergików i astmatyków,
• generują oszczędności związane z rachunkami za ogrzewanie - nawet do 30%,
• nie przepuszczają zanieczyszczeń z zewnątrz, jak np. smog,
• minimalizują ilość kurzu w mieszkaniu.

Ponadto wentylacja mechaniczna, to ekologiczne rozwiązanie, które nie tylko usprawnia cyrkulację powietrza w budynku ale także stanowi zdecydowanie bardziej ekologiczne źródło ciepła. Dlatego osoby, które zastanawiają się nad montażem wentylacji mechanicznej, jednak martwią się o koszta z tym związane mają możliwość skorzystania z różnorodnych dofinansowań i programów, jak, np. Program Czyste Powietrze 2020. Celem tego programu jest zmniejszenie emisji pyłów, szkodliwych substancji i innych zanieczyszczeń, które przedostają się do atmosfery w wyniku ogrzewania domów jednorodzinnych.

Podsumowanie

Bez względu na to czy budynek ma swoje lata czy też jest to całkiem nowa konstrukcja, możemy spotkać się z problemem pleśni. Najczęstszą przyczyną pojawiania się uporczywych i bardzo groźnych grzybów jest nadmierna wilgoć w pomieszczeniach. Istnieje wiele czynników, które podnoszą poziom wilgotności w mieszkaniu, jak wady konstrukcyjne, nieszczelność okien, zaniechanie wietrzenia pomieszczeń czy nieodpowiednia pielęgnacja powierzchni, które są narażone na częsty kontakt z wodą, jak np. brodzik prysznicowy. Na rynku dostępnych jest wiele preparatów grzybobójczych, jednakże warto w pierwszej kolejności ocenić skalę problemu z wykwitami pleśni. Jeżeli grzyb dopiero zaczyna się pojawiać dobrze jest skorzystać z najmniej drażliwych sposobów, jak roztwór z wody i soli czy też wykorzystanie octu do czyszczenia zainfekowanej powierzchni przez plesn. Uporczywe i bardzo rozwinięte grzyby i pleśnie należy dokładnie usunąć poprzez wykorzystanie specjalistycznych i silnych środków antybakteryjnych i grzybobójczych. Niewykluczone, iż będą konieczne działania polegające na pozbyciu się części tynku, gdyż niedokładne usunięcie problemu to pewność, iż pleśnie znów się pojawi.

Warto zadbać o prawidłową wentylację w domu, gdyż brak cyrkulacji powietrza to największy sprzymierzeniec powstawania pleśni i grzybów, które wywołują liczne i groźne dla zdrowia schorzenia i choroby.